KNOCK OUT BOX III

CFO John van Waterfall wil de implementatie van het werknemersparticipatieplan afronden, zodat hij weer ruimte heeft voor andere zaken. Het plan, besproken met de board en Lisette van X Kapitaal, is om 12 collega’s een incentive te geven bij succesvolle uitvoering van een ambitieus businessplan, inclusief buy & build-strategie.

John bespreekt het plan met Bart Box, de fiscalist, tijdens een koffie: “Volgens het principe ‘put your money where your mouth is’ betekent het dat iedereen €20.000 inlegt op de aandelen of certificaten. Maar niet iedereen heeft dat bedrag klaarliggen voor een aankoop, dus we moeten het ook hebben over de financiering van die aankopen.” “Oké doen we,” zegt Bart.

Box III Hij kent de Waterfall-structuur goed: ”Met deze opzet krijgen ze minder dan 5% in het bedrijf, daardoor is hun belang geen zogenaamd aanmerkelijk belang, oftewel geen Box II. Het is ook geen lucratief belang want er zit geen ‘hefboom’ etc. in, dus geen Box I. Deze aandelen vallen in Box III.

Je hebt de recente ontwikkelingen rond Box III toch wel een beetje gevolgd, John?” John knikt: “Ja, ik volg het wel in het FD en op BNR radio. De Hoge Raad heeft een miljarden gat geschoten in de begroting van de minister van Financiën.” Bart: “ja dat klopt dat houdt de gemoederen flink bezig.”

Hij gaat verder “Vroeger gaf je 4% fictief rendement aan en daarover betaalde je 30% belasting. De Hoge Raad heeft bepaald dat het heffen van belasting op een fictief rendement onrechtmatige onteigening is als er in werkelijkheid een lager rendement behaald of zelfs een verlies is geleden. Dit heeft geleid tot een enorme juridische en administratieve operatie met miljoenen bezwaarschriften, uitgestelde belastingaanslagen en formulieren die heen en weer moeten.”

Bart loopt met John in vogelvlucht door de wettelijke aanpassingen heen. Eerst de Herstelwet voor de jaren 2017-2022 en de Overbruggingswet voor 2023-2026. Deze wetten blijven uitgaan van fictieve rendementen en die zijn door de Hoge Raad opnieuw verworpen. Na 2026 wordt daarom misschien het nieuwste voorstel ingevoerd: de Wet Werkelijk Rendement. Onder die wet wordt het daadwerkelijk behaalde rendement belast.

Bart zegt: “De nieuwe wet is nog onduidelijk en brengt grote organisatorische uitdagingen mee, zoals de noodzaak om 800 (!) extra mensen aan te nemen.” John schrikt en verslikt zich zowat in z’n koffie. “Misschien moet staatssecretaris Idsinga een pauze inlassen en met nieuwe ideeën komen” zegt Bart. “Deze complexe aanpak uit het verleden is volgens mij niet de oplossing voor de toekomst.”

John knikt en merkt op: “Ja laten ze het alsjeblieft goed regelen, participaties zijn belangrijk voor bedrijven en werknemers, het zorgt voor meer focus en een veel bredere verspreiding van vermogen. “Ja,” gaat Bart verder “er is een heel palet aan incentives voorhanden zoals een lucratief belang, stock appreciation rights, opties, winstafhankelijke bonussen en ga zo maar door. Elk met eigen regels en heffing en dat kan flink uit elkaar lopen. Misschien kunnen al dit soort incentives in een nieuwe Box IV belast worden zoals lucratieve belangen nu in Box II belast kunnen worden, met nog steeds een flinke maar redelijke heffing als de winst is ontvangen, ‘Pay as you earn’. Ik ken eigenlijk geen redelijke mensen die daar niet mee kunnen leven. Dat zou een beter systeem zijn dan het huidige voorstel voor Box III.”

“Oké moet je horen, onder dit nieuwe voorstel wordt na 2026 het wérkelijke rendement belast” gaat Bart verder. Wat valt daar onder? In ieder geval een ontvangen dividend maar ook een waardestijging. Maar let op, je betaalt ook al belasting over een waardestijging als die alleen op papier bestaat; dus ook over een ongerealiseerde waardestijging.” John kijkt moeilijk en nadenkend in het niets en roept vervolgens “Wáát??!! Dit kan toch niet, hoe verzin je zo’n systeem, in ieder geval niet als je uit de praktijk komt. Je aandeeltjes stijgen in waarde door je harde en slimme werken, je hebt nog geen geld ontvangen maar je moet al wel gaan betalen. Dat voelt als een onrechtmatige onteigening. Als ze dit zo doorzetten, kunnen ze dit beter de ‘Knock-out Box’ noemen.” Bart lacht “Ja bizar toch en reken voorlopig maar met 36% heffing. En je hebt gelijk, zo’n systeem is voor de meeste mensen niet alleen onwerkbaar, het maakt ze ook pissig.”

Bart vervolgt: “Box III zal op deze manier niet veel opbrengen, want mensen zullen andere wegen zoeken, ze willen niet door Box III ‘knock-out’ geslagen worden, zoals jij zou zeggen. Jouw 12 collega’s kunnen dit beter vermijden door hun aandelen gezamenlijk in een aparte BV onder te brengen, zodat ze allemaal meer dan 5% in die BV hebben en het onder Box II valt. Door de deelnemingsvrijstelling betalen ze pas belasting bij winstuitkering en dat tegen een lager tarief dan de 36% in Box III. Bovendien geeft dit rust bij jou en je mensen.”

“Ja, rust is belangrijk,” zegt John. “En ook fijn dat je niet elk jaar een Box III waardering hoeft te maken; daar zit je niet op te wachten. Verder zit niemand te wachten op een extra BV, maar als je door Box III zo onredelijk in de hoek wordt gebokst, moet je wat.” “Ja dat vind ik ook” zegt Bart.

Bart vervolgt: “De nieuwe Box III kent wel uitstel van heffing tot winstrealisatie, maar dit geldt alleen voor onroerend goed en startups. Dit systeem zou breder moeten worden toegepast, ook op werknemersparticipaties, zoals de NVP ook al heeft aanbevolen.”

“De lening voor de aankoop moet ook zakelijk zijn,” zegt Bart. Ze bespreken verder de eventuele certificering van aandelen en dat de aankoop tegen marktwaarde moet plaatsvinden en als de aankoopprijs lager is, dat je dan loon in natura verstrekt waardoor je loonbelasting moet inhouden en afdragen.

“Oh ja,” zegt John “jouw collega’s maken toch dat soort waarderingen?” “Ja,” zegt Bart “dan moet je Valju Eesjun hebben. Ik zal Valju informeren en vragen of ze je even belt.” “Prima, dank je,” zegt John.

Ze spreken verder af dat Bart een aantal dingen bevestigt en op papier zet. Bij het afscheid geven ze elkaar twee 👊 👊

Lees ook:

• NVP-reactie (zie punt 3 van de brief).
• Management- en werknemersparticipatie en AI 🥋